Nitroheno
Ang nitroheno[1] (Kastila: nitrogeno, Ingles: nitrogen) ay isang elementong kimikal na may bilang atomiko ng 7 at may simbolong N. Ito ay isang tamad at diatomikong gas na walang lasa, amoy o kulay sa pamantayang kundisyon. Binubuo ng nitroheno ang 78.1% ng atmospera ng Daigdig at ito ay isang bahaging elemento ng lahat ng buhay na tisyu at asido amino.
| |||||||||||||||||||||||||
| Kaanyuan | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
colorless gas, liquid or solid Liquid nitrogen  Spectral lines of nitrogen | |||||||||||||||||||||||||
| Pangkalahatang Katangian | |||||||||||||||||||||||||
| Pangalan, simbolo, bilang | nitrogen, N, 7 | ||||||||||||||||||||||||
| Bigkas | /ˈnaɪtrədʒən/ NY-trə-jən | ||||||||||||||||||||||||
| Kategorya ng elemento | nonmetal | ||||||||||||||||||||||||
| Pangkat, Piryud, Bloke | 15, 2, p | ||||||||||||||||||||||||
| Batayang atomikong bigat | 14.007(1) g·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||
| Kompigurasyon ng elektron | [He] 2s2 2p3 | ||||||||||||||||||||||||
| Mga Elektron kada talukab | 2, 5 (Larawan) | ||||||||||||||||||||||||
| Pisikal na Katangian | |||||||||||||||||||||||||
| Anyo | gas | ||||||||||||||||||||||||
| Densidad | (0 °C, 101.325 kPa) 1.251 g/L | ||||||||||||||||||||||||
| Punto ng pagkalusaw | 63.15 K, −210.00 °C, −346.00 °F | ||||||||||||||||||||||||
| Punto ng pagkulo | 77.36 K, −195.79 °C, −320.33 °F | ||||||||||||||||||||||||
| Tripleng punto | 63.1526 K (-210°C), 12.53 kPa | ||||||||||||||||||||||||
| Critical point | 126.19 K, 3.3978 MPa | ||||||||||||||||||||||||
| Init ng pagsasanib | (N2) 0.72 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||
| Init ng baporisasyon | (N2) 5.56 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||
| Espesipikong kapasidad sa init | (25 °C) (N2) 29.124 J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||
| Presyur ng tampuok | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Katangiang Atomiko | |||||||||||||||||||||||||
| Estadong oksidadyon | 5, 4, 3, 2, 1, −1, −2, −3 (strongly acidic oxide) | ||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatibidad | 3.04 (Iskala ni Pauling) | ||||||||||||||||||||||||
| Mga enerhiya sa pagbuo ng ion (marami pa) |
Una: 1402.3 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||||||||
| Ikalawa: 2856 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||
| Ikatlo: 4578.1 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||
| Kobalenteng rayos | 71±1 pm | ||||||||||||||||||||||||
| Rayos Van der Waals | 155 pm | ||||||||||||||||||||||||
| Iba pa | |||||||||||||||||||||||||
| Estruktura ng kristal | hexagonal | ||||||||||||||||||||||||
| Panunurang magnetiko | diamagnetic | ||||||||||||||||||||||||
| Termal na konduktibidad | (300 K) 25.83 × 10−3 W·m−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||
| Bilis ng tunog | (gas, 27 °C) 353 m/s | ||||||||||||||||||||||||
| Bilang rehistrasyon ng CAS | 7727-37-9 | ||||||||||||||||||||||||
| Pinakatumatagal na isotopo | |||||||||||||||||||||||||
| Pangunahing artikulo: Mga isotopo ng nitrogen | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Maraming kompuwesto, tulad ng ammonia at asido nitriko, ay may nitroheno. Ang mga kemikal na ito ay umiikot sa ating ecosystem dahil sa Nitrogen Cycle na kung saan nagagamit ulit nating ang mga kimikal na ito.
Mga sanggunianBaguhin
- ↑ Sagalongos, Felicidad T.E. (1968). "Nitrogen". Diksiyunaryong Ingles-Pilipino Pilipino-Ingles.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Agham ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.